Nhiều sàn giao dịch bất động sản đang rơi vào tình trạng “hoang mang, vô định, khó có thể vùng vẫy”, theo báo cáo mới đây của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS).
Thực tế, trong bối cảnh thị trường không có nhiều dự án mới và thiếu hụt khách hàng, có tới 90% sàn giao dịch đã ghi nhận doanh thu quý I sụt giảm so với cùng kỳ năm trước.
Sàn giao dịch đồng loạt sa thải nhân sự
Cũng theo thống kê của VARS, 39% doanh nghiệp có doanh thu quý I suy giảm lên tới 20-50%. Số đơn vị còn lại đều tụt giảm trên 50% so với cùng kỳ. Thậm chí, một số doanh nghiệp có quy mô dưới 100 nhân viên còn chứng kiến mức giảm doanh thu lên tới 70-80%.
Đây là kết quả của việc thị trường vẫn gặp khó khăn về dòng tiền, điều kiện cho vay bị siết chặt, sức mua chưa được cải thiện…
Tình hình càng bi đát khi trên 95% doanh nghiệp đã phải thu hẹp quy mô lao động. Một số công ty có quy mô dưới 50 nhân viên thậm chí còn chấm dứt hợp đồng với hơn 90% lao động, gần như ngừng hoạt động kinh doanh và chỉ giữ lại những vị trí quản trị trọng yếu.
Nhiều đơn vị đã dừng ký hợp đồng tạm thời trong 3-6 tháng, cho nhân viên thôi việc hoặc chuyển sang chế độ không lương (cộng tác viên), cắt giảm lương tùy cấp bậc. Tất cả các động thái trên đều xuất phát từ một nguyên nhân là doanh nghiệp đã không còn nguồn lực để cầm cự.
Riêng trong 5 tháng đầu năm, các doanh nghiệp môi giới đã tiếp tục sa thải thêm 10-20% nhân sự so với thời điểm cuối năm 2022.
Trước bối cảnh khó khăn trên, mức lương của nhân viên cũng không còn được bảo toàn. Có tới hơn 40% sàn giao dịch bất động sản buộc phải cắt giảm lương nhân sự khoảng 10-20%. Thậm chí, hơn 44% số doanh nghiệp được khảo sát cho biết họ phải thực hiện biện pháp sa thải nhân viên để không phải cắt giảm lương những người còn lại.
Dữ liệu khảo sát của VARS cho thấy nếu tình hình thị trường vẫn tiếp tục diễn biến khó khăn, 23% số doanh nghiệp được khảo sát sẽ phá sản sau quý III, 43% chỉ trụ được đến hết năm 2023.
Tuy nhiên, thị trường vẫn ghi nhận điểm sáng đến từ một số ít doanh nghiệp kinh doanh ở mảng cho thuê. Những đơn vị này vẫn ghi nhận mức doanh thu tốt, thậm chí tăng 200% so với quý I/2022 và tăng 150% so với cuối năm 2022.
Thu nhập môi giới giảm mạnh
Làn sóng nghỉ việc của môi giới viên đã càn quét trên quy mô rộng khắp cả nước. Theo khảo sát của VARS, số lượng nhân viên hiện còn hoạt động trên thị trường chỉ bằng khoảng 30-40% so với thời điểm cuối năm 2022.
“Hiện tượng này diễn ra trong khoảng thời gian dài với từng đợt giảm dần và vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại”, các chuyên gia của VARS nhận định.
Theo đó, thị trường ghi nhận một lượng lớn môi giới viên phải nghỉ việc do chủ động (thu nhập không đủ sống) và bị động (doanh nghiệp sa thải, tạm dừng hoạt động hoặc phá sản…).
Số nhân viên môi giới cố gắng bám trụ lại với nghề đã phải vận dụng linh hoạt đủ mọi hình thức để có thể tồn tại, bao gồm đa dạng hóa lĩnh vực, tìm kiếm việc làm thêm…
Tuy nhiên, phần đông môi giới, lên tới hơn 95% người được khảo sát, có thu nhập giảm so với năm trước. Trong đó, hơn 14% cho biết thu nhập của họ giảm 20-30% so với cùng kỳ. Hơn 54% cá nhân ghi nhận mức tụt giảm 30-40%. Cá biệt có khoảng 5% môi giới bị giảm trên 70% thu nhập.
“Lượng môi giới bất động sản bỏ nghề phần lớn là các nhân viên mới làm hoặc những người ‘tay ngang’, chưa được đào tạo bài bản về nghề cũng như khả năng ứng biến trước các tình huống khó khăn của thị trường”, báo cáo cho biết.
Tuy nhiên, ngành địa ốc vẫn ghi nhận một số thông tin tích cực về nhân sự. Cụ thể, trên 95% môi giới còn hoạt động cho biết họ vẫn sẽ tiếp tục gắn bó với nghề cho dù thị trường có khó khăn. 100% trong số đó mong muốn thời gian này được tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu để nắm vững chuyên môn, đồng thời có thêm các kỹ năng ứng biến linh hoạt trong mọi tình huống.
Thông qua cuộc khảo sát cũng cho thấy, phần lớn môi giới viên chuyên nghiệp, có ý thức gắn bó với nghề, đều xác định cần thi chứng chỉ môi giới.
Dẫu vậy, vì một số lý do như địa phương chưa tổ chức thi sát hạch, đã tham gia thi nhưng chưa đạt… nên số lượng môi giới có chứng chỉ mới dừng lại ở mức khá khiêm tốn, chiếm khoảng 35% số lượng người tham gia khảo sát.
