Ngành khai khoáng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo một tương lai bền vững cho hành tinh chúng ta; cung cấp các nguồn lực thiết yếu để tạo ra các công nghệ năng lượng tái tạo, xe điện, vật liệu xây dựng xanh, thiết bị y tế và công nghệ vũ trụ, những lĩnh vực sẽ định hướng phát triển kinh tế và xã hội bền vững của thế giới trong thế kỷ tới.
Để đảm bảo cung cấp tài nguyên một cách có trách nhiệm cho các thế hệ hiện tại và tương lai, hoạt động khai thác phải đạt được sự cân bằng giữa việc tăng cường hiệu quả sản xuất và áp dụng các giải pháp vận hành bền vững hơn. Để giảm thiểu tác động đến môi trường và đảm bảo hoạt động vận hành được xã hội chấp nhận, ngành khai khoáng cần phải áp dụng các công nghệ, quy trình và mô hình kinh doanh mới. Các doanh nghiệp thiết bị, công nghệ và dịch vụ khai khoáng (METS) Australia là đối tác hàng đầu giúp ngành khai khoáng đạt được mục tiêu bền vững này trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
Phát biểu tại Diễn đàn cấp cao kinh tế xanh Australia – Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh ngày 16/04, bà Rebecca Ball – Tham tán Thương mại và Đầu tư Chính phủ Australia khẳng định: “Australia có thể hỗ trợ nhiều hơn nữa để giúp Việt Nam đạt được mục tiêu phát triển các hoạt động khai thác mỏ bền vững hơn, thông qua nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động, thực hiện các biện pháp ESG và áp dụng các giải pháp METS của Australia; từ đó giảm lượng phát thải carbon từ hoạt động khai khoáng, cải thiện quản lý nguồn nước và tìm hiểu các cơ hội tái chế chất thải mỏ thành các vật liệu xây dựng có giá trị.”
Ngành Thiết bị, Công nghệ và Dịch vụ Khai khoáng của Australia đi đầu trong việc phát triển và triển khai các phương pháp đổi mới sáng tạo và công nghệ tiên tiến cho các hoạt động khai thác trên toàn thế giới. Các doanh nghiệp chủ chốt của Australia tham gia Mining Vietnam năm nay là các đối tác có kinh nghiệm toàn cầu về:
- thiết bị liên lạc hầm lò (Nautitech);
- lập bản đồ địa chất dùng công nghê bay viễn thám từ trên không (Xcalibur Smart Mapping);
- thiết bị và dịch vụ kỹ thuật mỏ chuyên dụng, công nghệ khai thác và chế biến khoáng sản (Blackstone Minerals, Mineral Technologies, Mincore);
- quản lý dầu nhờn, chất lỏng trong công nghiệp (Quaker Houghton Australia);
- giải pháp quản lý nước, máy bơm, bảo trì, vật tư tiêu hao, thiết bị chế biến khoáng sản (Weir)
- công nghệ chế biến khoáng sản ra kim loại và xử lý vật liệu bền vững (Ekion);
giúp nâng cao hiệu suất cũng như tính an toàn và bền vững trong khai thác mỏ.
Về phương diện đầu tư khai khoáng tại Việt Nam, doanh nghiệp Australia – Blackstone Minerals đang phát triển dự án với mô hình xanh cho Niken-Đồng-PGE Tạ Khoa nằm cách Hà Nội 160km về phía tây thuộc tỉnh Sơn La, bao gồm một mỏ niken hiện đại được xây dựng theo tiêu chuẩn Australia. Dự án được xây dựng theo mô hình tích hợp thượng nguồn (Dự án Khai thác Niken Tạ Khoa) và hạ nguồn (Dự án Nhà máy chế biến sâu Tạ Khoa), chế biến tinh quặng nhằm sản xuất các sản phẩm tiền chất cho ngành công nghiệp pin lithium-ion đang phát triển cho thị trường Châu Á. Mỏ Niken Bản Phúc đã được vận hành thành công bằng phương pháp cơ giới hầm lò từ năm 2013 tới năm 2016 do nhà thầu Australia xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế.
Một lĩnh vực hợp tác khác giữa Australia và Việt Nam là nâng cao tay nghề của lao động địa phương để đáp ứng các yêu cầu trong hoạt động khai thác mỏ bền vững và có trách nhiệm, bao gồm chuyên môn về quản lý môi trường, tham vấn cộng đồng và trách nhiệm xã hội để giảm thiểu tác động của hoạt động.
Austrade cũng công bố một báo cáo về năng lực đào tạo với các ví dụ điển hình trong việc trang bị kiến thức chuyên môn và kỹ năng cho lực lượng lao động phục vụ nhu cầu chuyển đổi kinh tế xanh đang diễn ra trên toàn cầu; bao gồm các lĩnh vực năng lượng tái tạo, khai thác khoáng sản bền vững, hydro xanh và năng lượng sinh học, vận tải, sản xuất và quản lý carbon.
Bà Rebecca Ball nhấn mạnh: “Mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa Australia và Việt Nam sẽ góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ thương mại song phương giữa hai quốc gia, tăng cường liên kết để nâng cao chuỗi giá trị, đặc biệt trong lĩnh vực tài nguyên và vật liệu công nghiệp tiên tiến cần thiết cho các mục tiêu chuyển đổi xanh. Chúng tôi mong muốn được hợp tác chặt chẽ với các đối tác Việt Nam để tăng cường hơn nữa mối quan hệ song phương lâu dài, bền vững trong lĩnh vực khai khoáng, hướng đến lợi ích chung của hai quốc gia.”
Tháng 3 vừa qua tại Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN-Australia 2024, Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Công nghiệp, Khoa học và Nguồn lực Australia ký biên bản ghi nhớ về việc thành lập Đối thoại cấp bộ trưởng về năng lượng và khoáng sản, cũng sẽ tạo điền kiện đẩy mạnh hợp tác song phương trong các lĩnh vực nêu trên.
Lan Hương
