Ăn xong rồi… về
Thời gian qua, nhiều tuyến phố đêm được ra mắt ở TP.HCM. Bên cạnh những tuyến phố đêm đã quen thuộc như “phố Tây” Bùi Viện, phố đi bộ Nguyễn Huệ ở quận 1, phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ, Kỳ đài Quang Trung ở quận 10, Vĩnh Khánh ở quận 4, Hậu Giang ở quận 6, Nguyễn Thượng Hiền ở quận 3, Phan Xích Long ở quận Phú Nhuận, TP.HCM mới mở thêm ba tuyến phố đêm là Trung Sơn ở quận Bình Chánh, Hà Tôn Quyền ở quận 11 và Thảo Điền ở TP. Thủ Đức.
Việc xây dựng phố đêm ở TP.HCM được xem là một yếu tố góp phần phát triển kinh tế kết hợp các loại hình sinh hoạt văn hóa, là nơi giới thiệu sản phẩm OCOP của các quận, huyện với du khách trong và ngoài nước.
Phố đêm Hồ Thị Kỷ vốn quen thuộc với người Sài Gòn qua cái tên “thiên đường ăn vặt”. Vào 20 giờ những ngày cuối tuần, bên cạnh khách ăn uống tại chỗ, khách chen chúc mua đồ ăn tại các cửa hàng khá đông. Được biết, cao điểm ăn uống tại đây là từ 16 giờ chiều đến 23 giờ đêm.
Đồ ăn vặt trong phố đêm Hồ Thị Kỷ đã thay đổi linh hoạt để phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng, đặc biệt khách nước ngoài. Các món ăn cửa Thái, Hàn, Nhật được bày bán nhiều hơn so với các món ăn của Việt Nam. Đúng như sinh viên Lê Trang nói, khá buồn khi đến chợ đêm Hồ Thị Kỷ mà chỉ thấy toàn đồ ăn nước ngoài. Anh Phan Tuấn – một người bán hàng ăn sẵn tại phố đêm này chia sẻ: “Tôi thuê mặt bằng với giá 5 triệu đồng mỗi tháng, vừa đủ dựng một cái xe đẩy bán hàng, chỉ lấy công làm lời, lợi nhuận rất ít”.
Tổ chức còn nhộn nhạo
Khách tại khu phố ẩm thực này đông dần vào khoảng 19 giờ, nhân viên phục vụ ra hẳn lòng đường chèo kéo khách. Bên cạnh lượng người đi bộ hoặc gửi xe vào ăn uống, mua hàng, không ít xe gắn máy vào chợ, bị nhân viên phục vụ giữ lại mời vào quán.
Tại phố ẩm thực Hà Tôn Quyền – nơi được gọi là “phố sủi cảo” với khá đông người Hoa kinh doanh, quán ăn thường mở cửa từ 13 giờ hôm trước đến 1 giờ hôm sau.
Ông Bù Gia Mập – chủ tiệm sủi cảo Bù Gia, một cửa hàng có tuổi 30 năm, cho biết, đã bán thức ăn ở đây từ những ngày chưa thành lập phố đêm Hà Tôn Quyền, khi có phố đêm, kinh doanh tốt hơn do nhiều người biết đến thương hiệu.
Bà Hà Thị Thủy – Khách du lịch từ Hà Nội lần đầu đến phố đêm Hà Tôn Quyền chia sẻ: “Tôi ấn tượng với các món ăn của người Hoa. Giá tại đây cao hơn mức bình thường nhưng không quá đắt, chỉ tiếc món ăn chưa phong phú, lại chủ yếu là món ăn của người Hoa. Tổ chức chợ đêm cũng chưa tốt, nhân viên nhiều hàng quán còn tràn ra đường mời khách, giữ khách không cho đi. Ngoài việc ăn uống, tại đây không có hoạt động gì để giữ chân du khách, nên chúng tôi chỉ ăn xong rồi về.
Ông Châu Kiến Quang – Trưởng Phòng Kinh tế quận 11 cho biết, tuyến đường Hà Tôn Quyền dài 320 mét, rộng từ 7-10 mét, có 116 hộ dân sinh sống. Sau khi thành lập chợ đêm, từ 12 hộ kinh doanh ban đầu đã tăng lên 18. Trước đây lượng khách một ngày của cả phố khoảng trên dưới 800 lượt, giờ lên khoảng 1.200 khách.
Phố ẩm thực Hà Tôn Quyền vốn là một nét đặc thù lâu đời của người Hoa, trước đây chủ yếu bán thức ăn đường phố và nước giải khát. Ban đầu việc kinh doanh diễn ra lộn xộn, tranh giành khách, vệ sinh thực phẩm không đảm bảo. Vì thế, UBND quận 11 quyết định thành lập phố ẩm thực với mục đích hỗ trợ các hộ kinh doanh ổn định, phục vụ khách hàng tốt hơn.
Ông Quang thừa nhận, phố ẩm thực đêm Hà Tôn Quyền có một số hạn chế như chưa phân định rạch ròi giữa nhà dân và nơi kinh doanh nên việc kinh doanh, trông xe còn nhiều bất cập. Ông Quang hy vọng, Quyết định 32/2023/QĐ-UBND TP.HCM Quy định về quản lý và sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố trên địa bàn TP.HCM sẽ giúp các hộ kinh doanh có thêm cơ sở pháp lý để kinh doanh tốt hơn. Quận 11 sẽ xây dựng phố ẩm thực đêm Hà Tôn Quyền thành phố đi bộ đêm, và phát triển theo hướng chuyên môn, hiện đại.
“Chúng tôi xây dựng phố ẩm thực Hà Tôn Quyền theo mô hình tổ tự quản. Các hộ kinh doanh tự trang trí đèn, tự may đồng phục, mỗi cơ sở một màu sắc để tạo sự khác biệt. Các hộ kinh doanh đều được yêu cầu phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cũng như các quy định khác của pháp luật.
Ông Châu Kiến Quang – Trưởng Phòng Kinh tế quận 11
Ông Quang nói thêm: “Chúng tôi cũng quy định về giá trông xe, tránh chèo kéo khách. Với khách đi xe máy vào khu phố, yêu cầu đi chậm. Chúng tôi còn phối hợp với các đơn vị truyền thông, các công ty du lịch tuyên truyền, đưa tin giúp du khách và người dân biết đến phố đêm Hà Tôn Quyền”.
Ngoài ra, Phòng kinh tế quận đã tham khảo nhiều mô hình ẩm thực phố đêm trên thế giới như tại Singapore, Mỹ, Thái Lan, ở những nơi ấy, cửa hàng kinh doanh tách bạch với nơi sinh sống. Tại phố ẩm thực Hà Tôn Quyền, nhiều hộ kinh doanh ngay tại nơi ở, nhưng chính điều đó tạo nên sự độc đáo cho tuyến phố. Sắp tới, UBND quận 11 sẽ sắp xếp lại phố ẩm thực Hà Tôn Quyền để vừa giữ được những nét truyền thống lâu đời, vừa có được sự hiện đại, chuyên nghiệp.
Ông Phạm Ngọc Cường – Phó chủ tịch Hội Doanh nghiệp quận 11: Phát triển phố đêm sẽ thúc đẩy văn hóa kinh doanh
Việc ra mắt phố ẩm thực đêm Hà Tôn Quyền giúp các hộ kinh doanh hàng ăn uống có thêm cơ hội tiếp cận khách hàng, từ đó, doanh thu tốt hơn. Đây cũng được coi là điểm nhấn thu hút du khách đến thưởng thức những món ăn độc đáo của đồng bào người Hoa trên địa bàn quận 11, tạo tiền đề thu hút đầu tư, phát triển thương mại, dịch vụ, xây dựng điểm đến du lịch.
Ông Bùi Minh Quân – Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng – Quảng cáo Kim Ngân: Phát triển chợ đêm tốt sẽ thúc đẩy đầu tư, phát triển thương mại
Đi nhiều nước trên thế giới, tôi nhận thấy, chợ đêm tại các nước được chính phủ hoạch định bài bản. Tại Việt Nam thì ngược lại. Chợ đêm thường tự phát, do một số tư nhân tập trung bán hàng lâu năm, sau đó chính quyền mới sắp xếp, tổ chức lại thành chợ. Vì thế, tính chuyên nghiệp của chợ đêm ở Việt Nam chưa cao, còn xô bồ.
Quà tặng tại chợ đêm ở nước ngoài đa dạng, mang tính văn hóa cao, còn ở Việt Nam thì vẫn chủ yếu là hàng thủ công mỹ nghệ giản đơn. Tại Thái Lan, chợ đêm góp phần quan trọng phát triển du lịch. Nhiều khách du lịch đến Thái Lan chủ yếu vì muốn đi chợ đêm, khám phá cuộc sống về đêm tại đây.
Doanh nghiệp mong muốn chợ đêm nói riêng và du lịch Việt Nam nói chung phát triển. Tôi hy vọng các cấp chính quyền sẽ có kế hoạch chi tiết xây dựng chợ đêm tại các tuyến phố thật bài bản, mang đặc trưng văn hóa từng địa phương, tạo bản sắc vùng miền, từ đó, kích thích nhu cầu tham quan, mua sắm, ăn uống của người dân trong và ngoài nước.
